Anagni
Anagni (uff Làtiinisch Anagnia)[2] ìsch a itàliaanischa Gmainda un Schtàdt mìt 20.792 Iiwoohner (Schtànd 31. Dezember 2022) ìn dr Prowìnz Frosinone ìn dr Region Latium ìn dr Làndschàft Ciociaria. Anagni ìsch àui „d’ Schtàdt vu da Papscht“ (Città dei Papi) g’nännt, dänn viar Papscht hann doo g’woohnt.[3][4]
| Anagni | ||
|---|---|---|
| ? |
| |
| Staat | Itaalie | |
| Regioon | Latium | |
| Browinz | Frosinone (FR) | |
| Koordinate | 41° 45′ N, 13° 9′ O | |
| Hööchi | 424 m s.l.m. | |
| Flechi | 114 km² | |
| Iiwooner | 20.792 (31. Dez. 2022)[1] | |
| Bostläitzaal | 03012 | |
| Vorwaal | 0775 | |
| ISTAT-Nummere | 060006 | |
| Bezäichnig vo de Iiwooner | Anagnini | |
| Schutzpatron | San Magno | |
| Website | Anagni | |
 a Blìck uff Anagni | ||
| Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
wu ’s lììgt
ändereAnagni lììgt uff’ma lànga Hììgel owwerhàlb vum Sacco-Tààl, 66 Kilomeeter süüd eeschtlig vu Rom un 22 Kilomeeter nordwäschtlig vu Frosinone. D’ Schtàdt ìsch Mìtglììd ìn dr Comunità Montana Monti Ernici.[5] Untertailt ìsch d’ Gmainda ìn zeeh Fràkzioona: Ara la Stella, Osteria della Fontana, San Filippo, Tufano/Vallevona, San Bartolomeo, Faito, Vignola-Monti, Pantanello, Cucugnano, Collacciano.[6]
D’ Nochbergmainda sìnn Acuto, Ferentino, Fumone, Gavignano (RM), Gorga (RM), Montelanico (RM), Paliano, Piglio un Sgurgola.[5]
wia d’ Beveelkerung äntwìckelt hàt
ändere| Joohr | 1881 | 1901 | 1921 | 1936 | 1951 | 1971 | 1991 | 2001 | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Iiwoohner | 7.758 | 9.612 | 10.746 | 12.396 | 14.620 | 15.984 | 19.314 | 19.134 | ||
| Kwalla: Nàzionààl Ìnschtitüüt fìr Schtàtistik (ISTAT) | ||||||||||
wàs doo z’ sah ìsch
ändere- ìn dr Àltschtàdt sìnn vììla Hiiser vum 13. bis 15. Joohrhundert z’ sah.
- s’ Mìnschter Santa Maria, wo aina vu da bediitendschta romàànischa Gebäijer ìm Latium ìsch. S’ greeschta Tail ìsch ìm 11. Joohrhundert bàuija worra, s’ Kwaarschìff ìsch ums Joohr 1200 ärrìchta worra.
- Unterhàlb vum Mìnschter ìsch dr Pàpschtpàlàscht üss’m friahja 13. Joohrhundert. Doo sìnn a pààr groossa Saala z’ b’sìchtiga, a pààr vu dana hann g’moolta Wand.
- dr Gmaindapàlàscht (Palazzo Comunale), s’ Roothüüs üss’m 13. Joohrhundert, hàt a groosser gwälbter Duurgàng.
- d’ Casa Barnekow ìsch a scheen Biischpììl vu’ma Woohnhüüs vum 14. Joohrhundert.
- a pààr Bìlder üss Anagni
-
a Blìck uff d’ Karnschtàdt Anagni
-
a Blìck uff dr Àltschtàdt
-
a Schtrooss ìn dr Àltschtàdt
-
d’ Via Vittorio-Emmanuele
-
a Schtrooss ìn dr Àltschtàdt
-
Hiiser ìn dr Àltschtàdt
-
a Hüüs ìn dr Àltschtàdt
-
Piazzo Cavour ìn dr Àltschtàdt
-
a Brunna (Fontana Pia)
-
dr Pàpschtpàlàscht
-
s’ Mìnschter Santa Maria
-
Ìnntera vum Mìnschter
-
s’ Üssera vum Mìnschter
-
d’ Casa Barnekow
-
d’ Porta Cerera
-
d’ Porta San Francesco
-
d’ Porta Santa Maria
-
a Blìck uff Acuto
-
a Blìck uff Osteria della Fontana
-
d’ Kìrìch San Giovanni de Duce
-
d’ Kìrìch Santa Chiara
-
d’ Kìrìch Madonna di Loreto
-
d’ Kìrìch Sant’Ardena
_interno.JPG){kind=link}
.jpg){kind=link}
Religioon
ändereZamma mìt Alatri ìsch Anagnia Sìtz vu’ma reemisch-kàthoolischa Bìschtumm.[7]
Wìrtschàft
ändereAnagni ìsch a Zäntrum fìr Làndwìrtschàft un Ìndüschtrii.[8]
Pàrtnerschàfta mìt àndra Gmainda
ändere- L’Isle-sur-la-Sorgue ìn dr Prowanz, Frànkrììch
- Gneesa ìn Poola
- Migdal haEmek ìn Israel
bekànnta Litt üss dr Schtàdt
ändere- dr Pàpscht Gregor IX. (ca. 1167–1241), ìsch doo uff d’ Walt kumma
- dr Pàpscht Àlexander IV. (ca. 1199–1261), ìsch doo uff d’ Walt kumma
- dr Pàpscht Bonifàziüs VIII. (ca. 1235–1303), ìsch doo uff d’ Walt kumma
- dr Kàrdinààl Silvestro Belli (1781–1844), ìsch doo uff d’ Walt kumma
- dr Kàrdinààl Achille Apolloni (1812–1893), ìsch doo uff d’ Walt kumma
- d’ Schàuischpììlera Manuela Arcuri (* 1977), ìsch doo uff d’ Walt kumma
- dr Pàpscht Innozenz III. hàt doo g’woohnt[8]
Lìteràtüür
ändere- Anagni, Italy. In: Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica (britisches Englisch, britannica.com [abgerufen am 26. August 2024]).
- Christof Henning: Latium. Das Land um Rom. Mit Spaziergängen in der Ewigen Stadt (= Dumont-Kunst-Reiseführer). 3. Auflage. DuMont, Köln 2006, ISBN 3-7701-6031-2 (Iigschränkti Vorschau uf books.google.de).
- Anton Henze, Kunibert Bering, Gerhard Wiedmann: Kunstführer Rom. 5. Auflage. Philipp Reclam GmbH, Stuttgart 1994, ISBN 3-15-010402-5.
Weblìnks
ändere Commons: Anagni – Sammlig vo Multimediadateie
- Websitta vu dr Gmaindaverwàltung (itàliaanisch)
- Offiziäller Tourìschmus-Portààl vun Anagni (itàliaanisch)
Ainzelnoohwiisa
ändere- ↑ Demographic Balance and resident population by sex on 31st december 2022. Italian National Institute of Statistics, abgruefen am 14. Mai 2023.
- ↑ Aloisius Castiglioni, Scaevola Mariotti: Vocabolario della lingua latina, latino-italiano, italiano-latino. Hrsg.: Petro Georgio Parroni. 4. Auflage. Taurini, 2007 (italienisch).
- ↑ Anagni, la Città dei Papi. Websitta vu dr Prowìnz Frosinone, 23. September 2020, archiviert vom Original am 1. März 2024; abgruefen am 26. August 2024 (italiänisch).
- ↑ Priscilla Piazza: Anagni, la splendida “Città dei Papi”. In: SiViaggia. Archiviert vom Original am 26. August 2024; abgruefen am 26. August 2024 (italiänisch).
- ↑ 5,0 5,1 Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Anagni ìn dr hoochdiitscha Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Anagni ìn dr itàliaanischa Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Anagnia ìn dr làtiinischa Wikipedia ìwwernumma worra.
- ↑ 8,0 8,1 Encyclopædia Britannica